Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 χαρακτηρίζεται από υπεργλυκαιμία, δηλαδή αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, λόγω μερικής ανεπάρκειας ινσουλίνης ή/και ινσουλινοαντίστασης και αποτελεί τη μη ινσουλινοεξαρτώμενη μορφή διαβήτη.
Η κατάλληλη διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη διαχείριση και την πρόληψη του διαβήτη και πολλά επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να καθυστερήσει ή να προληφθεί με μια καλά σχεδιασμένη διατροφή και σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα.
Σχετικά με τη διατροφική πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 συνιστάται:
- Περιορισμός της ενεργειακής πρόσληψης και προσπάθεια απώλειας 5-10% του παρόντος σωματικού βάρους, σε περίπτωση υπέρβαρου ή παχυσαρκίας.
- Επιλογή του κατάλληλου διατροφικού προτύπου, που είναι προσαρμοσμένο στις ανάγκες του ατόμου, για παράδειγμα η Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί ένα υγιεινό διατροφικό πρότυπο για τη διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη.
- Αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών, μέσω της αυξημένης κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής άλεσης.
- Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ≥150 λεπτά/ εβδομάδα μέτριας έντασης, όπως το περπάτημα.
Ο ρόλος της διατροφής είναι σημαντικός και στη διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 διότι συμβάλλει στη:
- Διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων γλυκόζης.
- Πρόληψη ή καθυστέρηση της εμφάνισης των χρόνιων επιπλοκών.
- Κάλυψη των διατροφικών αναγκών ανάλογα με τις προσωπικές προτιμήσεις.
- Παροχή πρακτικών εργαλείων για τον καθημερινό σχεδιασμό γευμάτων, χωρίς να εστιάζει σε μεμονωμένα τρόφιμα.
Στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη συστήνεται να:
Διατηρούν ένα υγιές σωματικό βάρος (Δείκτης Μάζας Σώματος 18,5-24,9 Kg/m2).
Ακολουθούν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, επιλέγοντας τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια), τα οποία βοηθούν στην καλή ρύθμιση των μεταγευματικών σακχάρων.
Καταναλώνουν τακτικά γεύματα και σνακ. Η κατανομή των τροφίμων που περιέχουν υδατάνθρακες, όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά μέσα στα γεύματα και τα σνακ της ημέρας είναι πολύ σημαντική για τη ρύθμιση του σακχάρου.
Προσέχουν τις κρυφές πηγές ζάχαρης, όπως τα έτοιμα ροφήματα, τα αναψυκτικά και τα φρουτοποτά.
Περιορίζουν την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσια σε κορεσμένο λίπος, όπως λιπαρά κόκκινα κρέατα, πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, fast food και επιλέξτε την κατανάλωση πρωτεϊνών από τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά (ψάρι, αυγό, λευκά κρέατα, όσπρια, άπαχα ή ημίπαχα γαλακτοκομικά).
Επιλέγουν υγιεινό τρόπο μαγειρέματος, αποφεύγοντας τα τηγανητά.
Ασκούνται τακτικά (π.χ ≥30 λεπτά μέτριας αερόβιας άσκησης, 5-7 ημέρες/εβδομάδα).
Παναγιώτα Καλούδη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Μέλος της διαιτολογικής ομάδας Νutrition Support