Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύ συχνά λόγος για τα αντιοξειδωτικά, τη θετική δράση τους για τον οργανισμό μας και το ρόλο τους στην αντιγύρανση. Αντιοξειδωτικές ουσίες είναι οι βιταμίνες Ε και C, η β- καροτίνη (καροτενοειδές, που μόλις εισέλθει στον οργανισμό μας μετατρέπεται σε βιταμίνη Α), οι φυτικές χρωστικές ουσίες (όπως οι πολυφαινόλες, οι βιοφλαβόνες και η λουτεΐνη) και κάποια μικροθρεπτικά (π.χ. συνένζυμο Q10, σελήνιο, φώσφορος, ψευδάργυρος).
Ας δούμε όμως ποια είναι η δράση τους στον οργανισμό αλλά και πως μπορεί κανείς να έχει μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά.
Στον οργανισμό μας γίνονται συνεχώς μεταβολικές διαδικασίες που έχουν σαν αποτέλεσμα την παραγωγή ελεύθερων ριζών. Οι ελεύθερες ρίζες είναι απαραίτητες για τη λειτουργία του οργανισμού μας: έχουν ρόλο στην ανάπτυξη του αμυντικού μας συστήματος ενάντια στην εισβολή βλαβερών μικροοργανισμών. Στην περίπτωση που το επίπεδό τους αυξάνεται πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο, σταματούν να είναι χρήσιμες και γίνονται επικίνδυνες. Τότε τους δίνεται η δυνατότητα για παράδειγμα να αλληλεπιδράσουν με ουσίες που κυκλοφορούν στο αίμα (χοληστερόλη) και να ευνοήσουν την ανάπτυξη ασθενειών όπως αθηροσκλήρωση, διαβήτη, καρδιαγγειακών νοσημάτων ή επιδρούν στο DΝΑ των κυττάρων και προκαλούν πρόωρη γήρανση του δέρματος, αποδυνάμωση των μαλλιών.
Τα αντιοξειδωτικά είναι ομάδα ουσιών που, όπως αναφέραμε πιο πάνω, έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό να εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Αποτελούν μια πολυποίκιλη ομάδα, η οποία περιλαμβάνει ένα πολύ μεγάλο εύρος ουσιών που βρίσκεται σε μικρότερες ή μεγαλύτερες ποσότητες σε διάφορα τρόφιμα. Συχνά η ποσότητά τους μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τον τρόπο παρασκευής του τροφίμου.
Πως μπορούμε να λαμβάνουμε επαρκείς ποσότητες αντιοξειδωτικών από τη διατροφή μας;
Η Μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει τρόφιμα που είναι πολύ πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως για παράδειγμα τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, το ψάρι, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, τα αυγά, οι ξηροί καρποί, το πράσινο τσάι και το κόκκινο κρασί (μέχρι 1 ποτήρι την ημέρα).
Τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά είναι καλό να καταναλώνονται φρέσκα και ωμά, διαφορετικά χάνουν μεγάλο μέρος των αντιοξειδωτικών τους. Τα χρωματιστά φρούτα και λαχανικά περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες αντιοξειδωτικών αν και το ιδανικό είναι να υπάρχει ποικιλία ώστε να λαμβάνονται οι διαφορετικοί τύποι αντιοξειδωτικών! Η μεσογειακή διατροφή είναι από τη φύση της είναι αντιοξειδωτική. Όμως σημαντικό ρόλο στη μακροβιότητα παίζει συνολικά ο τρόπος ζωής. Το κάπνισμα, το στρες, το αλκοόλ, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή είναι παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη ελεύθερων ριζών.
Οπότε για να έχουμε το μέγιστο όφελος, η διατροφή που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά πρέπει να συνδυάζεται με περισσότερη σωματική δραστηριότητα (περπάτημα, ποδήλατο, γυμναστήριο, κολύμβηση ή κάποιο σπορ) και με δραστηριότητες που μας ευχαριστούν και μας χαλαρώνουν.
Από την διαιτολόγο Μαρία ΙωαννίδουΕπιστημονική Υπεύθυνο Nutrition Support
