Ο καρκίνος του μαστού στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου αλλά και την πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο μεταξύ των γυναικών.
Ο κίνδυνος για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού αυξάνεται με την πρώιμη εμμηναρχή, την καθυστερημένη εμμηνόπαυση, την ύπαρξη πρώτης εγκυμοσύνης μετά την ηλικία των 30 ετών και την ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού καρκίνου του μαστού, παράγοντες που χαρακτηρίζονται ως μη τροποποιήσιμοι. Αντίθετα, η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης κατά την εμμηνόπαυση και η έκθεση στην ιονίζουσα ακτινοβολία ιδιαίτερα κατά την εφηβική ηλικία χαρακτηρίζονται ως τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου μιας και σε αυτούς μπορούμε να παρέμβουμε όπως ακριβώς και στους διατροφικούς παράγοντες.
4 βήματα για την πρόληψη του καρκίνου μαστού
- Διατηρήστε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα: Τα δεδομένα από την πιο πρόσφατη βιβλιογραφία υποστηρίζουν ότι το αυξημένο σωματικό βάρος καθώς και η πρόσληψη βάρους κατά την ενηλικίωση σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού στις μετεμηννοπαυσιακές γυναίκες (και όχι στις προεμμηνοπαυσιακές). Ο αυξημένος αυτός κίνδυνος μπορεί να οφείλεται εν μέρει στα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων που παράγονται από τον υπερβάλλοντα λιπώδη ιστό κατά τη εμμηνόπαυση. Φροντίστε λοιπόν, εφόσον βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση, να αποφύγετε αύξηση του σωματικού σας βάρους και τουλάχιστον να το διατηρήσετε σταθερό μέχρι το πέρας αυτής.
- Ακολουθήστε διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά: Διατροφικά πρότυπα πλούσια σε φρούτα και λαχανικά έχουν τα τελευταία χρόνια συσχετιστεί έντονα με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Φροντίστε λοιπόν να καταναλώνετε τουλάχιστον 5 μερίδες από μια μεγάλη ποικιλία φρούτων και λαχανικών (όπως προτείνεται από όλους τους έγκριτους διεθνείς οργανισμούς) συμβάλλοντας έτσι στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
- Μετριάστε την κατανάλωση αλκοόλ: Από όλους τους διατροφικούς παράγοντες, η κατανάλωση αλκοόλ αναγνωρίζεται ως μία από τις συμπεριφορές που σχετίζεται σταθερά με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Μιας και η μελέτη της συσχέτισης αυτής έχει ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του 80, η βιβλιογραφία πλέον ξεκάθαρα αναδεικνύει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού με αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, με τον κίνδυνο αυτό να εξακολουθεί να υπάρχει και να είναι απλά μέτριος ακόμη και σε χαμηλότερα επίπεδα πρόσληψης αλκοόλ. Αν και ο ακριβής μηχανισμός μέσω του οποίου το αλκοόλ ασκεί την καρκινογόνα δράση του στο μαστό δεν έχει διευκρινιστεί απόλυτα, πιθανότατα περιλαμβάνει την επίδραση του στο μεταβολισμό των ορμονών του φύλου. Αποφύγετε λοιπόν την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ή μετριάστε την στο 1 ποτήρι/ημέρα εφόσον ήδη καταναλώνετε αλκοόλ.
- Ασκηθείτε συστηματικά:Η επίδραση της φυσικής δραστηριότητας στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αποτελεί πεδίο έρευνας τις τελευταίες 2 δεκαετίες. Πλέον, μία πληθώρα μελετών υποστηρίζει σταθερά ότι η μέτρια προς έντονη φυσική δραστηριότητα σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού τόσο για τις προεμμηνοπαυσιακές όσο και για τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, με τον κίνδυνο αυτό να μειώνεται κατά 25% για τις γυναίκες που είναι περισσότερο δραστήριες συγκριτικά με εκείνες που είναι λιγότερο δραστήριες. Υιοθετήστε λοιπόν τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης ή 75 λεπτά υψηλής έντασης φυσική δραστηριότητα κάθε εβδομάδα, περιορίζοντας παράλληλα καθιστικές δραστηριότητες όπως η παρακολούθηση τηλεόρασης.
Μετά το χειρουργείο – Επιβίωση
Είναι υψίστης σημασίας να θυμάστε ότι οι συστάσεις όσον αφορά τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα και οι οποίες έχουν ως στόχο να αποτρέψουν την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού εκ νέου, παίζουν σημαντικό ρόλο για όσες γυναίκες έχετε ήδη αντιμετωπίσει τη νόσο. Ακολουθήστε διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά και συνδυάστε την με συστηματική φυσική δραστηριότητα προκειμένου να διατηρήσετε το σωματικό σας βάρος και να αποτρέψετε περαιτέρω αύξηση του. Ιδιαίτερα η φυσική δραστηριότητα, θα πρέπει να φροντίσετε ώστε να υπάρχει σε μόνιμη βάση ανεξάρτητα από την προσπάθεια σας για διατήρηση του σωματικού σας βάρους σταθερού.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective, A summary of the Third Expert Report, 2018
- Global Cancer Statistics 2018: GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries; Bray F, Ferlay J, Soerjomataram I, Siegel RL, Torre LA, Jemal A.; CA Cancer J Clin. 2018 Nov;68(6):394-424. doi: 10.3322/caac.21492. Epub 2018 Sep 12.
Νίκη Μουρούτη, PhD
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc (Κλινική Διατροφή) – Ογκολογική Μονάδα, ‘Γ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α, Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η Σωτηρία»
